فراسوی مدرنیته(مقایسه تطبیقی آراء و اندیشه های هورکهایمر و آدرنو با میشل فوکو)

اواخر قرن نوزدهم نومیدی فزاینده ای بر ذهن اروپا سایه افکند. دیگر روشنگری، آن فروغ گذشته را نداشت و خشکی آن سراب بر همگان، چه روشنفکر و چه عامی محرز شده بود. وقایع نیمه اول قرن بیستم مُهر تاییدی شد بر آن همه دلواپسی. عدم آسایش، بی معنایی، پوچ گرایی و ... همگی سایه شومی بر دست آوردهای مدرنیته شده بودند. روشنفکران، علیه روشنفکران به پا خاستند. دست آوردهای مدرنیته، با آنچه که نویدش داده شده بود زمین تا آسمان تفاوت داشت و این موضوعی نبود که بتوان نادیده گرفت. روح تفکر منتقد وضع موجود، فراگیر شد. در این میان، دو گروه در دو مسیر متفاوت، اصلی ترین انتقادها از روز و حال مدرنیته را وجه همّت خود ساختند. یک گروه ملهم از هگل و مارکس، در شاخه چپ گرایی نو، که مکتب فرانکفورت برآمد آن است و دیگری ملهم از نیچه که فوکو نماینده آن محسوب می شود. نقطه عزیمت یکی است، اما برداشت ها متفاوت. با بررسی و سپس مقایسه اندیشه های هورکهایمر و آدرنو از اعضای مکتب فرانکفورت با میشل فوکو، می توان نوع برداشت آنان از بحران مدرنیته را مشخص کرده، نحوه برخورد آنان برای چاره جویی و درمان را نشان داد. درنهایت مشخص خواهد شد که هر دو گروه به نتیجه مشابهی نیز خواهند رسید.